Je kan of mag niet schenken wanneer je bijvoorbeeld failliet bent, in de schuldsanering zit, wilsonbekwaam bent, onder curatele staat of minderjarig bent. In die gevallen mag je niet zelfstandig over je eigendommen beschikken. En dan mag je dus ook niet schenken.
Beperking van schenkingsvrijheid
Normaal gesproken mag je zelf bepalen wat je met je vermogen of eigendom doet. Je mag dus ook zelf bepalen aan wie en wat je schenkt.
Maar natuurlijk zijn er wel situaties waarin je niet zomaar kan of mag schenken. Dat zijn er best veel.
Ten eerste mag je niet schenken als je failliet bent of in de schuldsanering zit. Je kunt dan namelijk niet meer (zelfstandig) over je eigendommen beschikken. Dat doet de curator of de bewindvoerder (in de schuldsanering). Zie ook Wet schuldsanering natuurlijke personen.
En vanzelfsprekend kan je niet iets schenken wat niet jouw eigendom is. En specifiek: je mag als erfgenaam niet een nog niet opengevallen nalatenschap aan iemand schenken.
Vernietigbare schenkingen
Daarnaast zijn er ook vernietigbare schenkingen. Dat zijn schenkingen die geldig zijn tot de vernietiging ervan. Eigenlijk is dat een schenking die je niet mag doen. Anders zou die schenking niet vernietigbaar zijn. Er zijn behoorlijk veel gevallen wanneer een schenking vernietigbaar is. Hieronder sommen we enkele situaties op:
- Als je wilsonbekwaam bent. Bijvoorbeeld vanwege dementie of een andere geestelijke stoornis. Je bent in die situatie niet in staat om zelfstandig jouw wil te bepalen.
- Wanneer je minderjarig bent. Dan is er toestemming van je ouders, voogd of wettelijke vertegenwoordiger nodig.
- Als je onder curatele of bewind staat. De curator of bewindvoerder beslist dan over jouw vermogen.
- Wanneer je schenkt onder bedreiging, bedrog of bij misbruik van omstandigheden.
- Bij een ongebruikelijke, bovenmatige schenking zonder toestemming van jouw echtgenoot of geregistreerd partner.
- Wanneer je ziek bent en je schenkt aan jouw verzorger, verpleger of geestelijk verzorger.
- Als je wordt behandeld in een bejaardenhuis of inrichting en je wilt schenken aan je behandelaars of leidinggevende van de instelling.
In deze gevallen mag je als begunstigde een schenking eigenlijk dus niet accepteren. Doe je dat toch, dan loop je het risico dat de schenking achteraf teruggedraaid wordt.
Omdat het bij vernietiging van schenkingen vaak gaat om specifieke en complexe situaties, is het verstandig om hierover te overleggen met een notaris of jurist.
